میکرومتر و کولیس هر دو ابزار اندازهگیری خطی هستند که می‌توانیم از آنها برای اندازه‌گیری‌های دقیق استفاده کنیم. آنها فاصله خطی یک جسم مانند طول، ضخامت، قطر، عرض، عمق و غیره را اندازهگیری می‌کنند. برای اندازهگیری جسمی‌که دو لبه دارد، این دو ابزار انتخاب مناسبی هستند. اگر فقط یک طرف از جسم در دسترس است، باید از ساعت‌های اندیکاتور یا شیطانکی و ضخامت‌سنج‌ها استفاده کنید.
کولیس‌ها و میکرومترها تفاوت‌هایی دارند که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت. وقتی صحبت از اندازهگیری با دقت بالا است، باید از یک میکرومتر استفاده کنید اما محدوده اندازهگیری آن محدود است و هنگام اعمال فشار به جسم تحت اندازهگیری باید مراقب باشید. استفاده از کولیس سریعتر و راحت‌تر است و محدوده اندازهگیری کافی را فراهم می‌کند، اما دقت آن معمولاً کمتر از میکرومتر است. مواردی مانند محدوده اندازهگیری، دقت، سهولت استفاده، سرعت، اجزای تشکیل‌دهنده و عملکردها مواردی هستند که آنها را متمایز می‌کنند.
علاوه بر این، تفاوت در ظاهر آنها را از یکدیگر متمایز می‌کند. کولیس قادر به اندازهگیری قطر داخلی و خارجی و حتی عمق است. در مقابل، یک میکرومتر فقط قادر به اندازهگیری قطر خارجی یا قطر داخلی است. بنابراین، هنگامی‌که بخواهید قطر داخلی و خارجی یک سوراخ را بررسی کنید، به دو میکرومتر مجزا نیاز خواهید داشت.
میکرومتر چیست؟
میکرومترها که ریزسنج نیز نامیده می‌شوند، ابزارهای اندازهگیری بسیار دقیقی برای اندازه‌گیری‌های خارجی، به ویژه ضخامت هستند، اگرچه می‌توان از آنها برای اندازهگیری قطرهای خارجی کوچک نیز استفاده کرد.
اصطلاح “میکرومتر” به طور کلی به میکرومترهای خارج اشاره دارد زیرا این میکرومترها پرکاربردترین انواع میکرومتر هستند. آنها به اندازه کولیس‌ها همه‌کاره نیستند و معمولاً فقط به یک نوع اندازهگیری محدود می‌شوند، به همین دلیل است که چندین نوع میکرومتر از جمله میکرومترهای خارج، میکرومترهای داخل و میکرومترهای عمق‌سنج وجود دارد.
میکرومتر شما باید با قطعه‌ای که اندازهگیری می‌شود مطابقت ابعادی داشته باشد. به طور خاص، قطعه مورد اندازهگیری باید در محدوده اندازهگیری میکرومتر باشد. برای استفاده بهینه از میکرومتر، حتماً یک میکرومتر با فک‌های قابل تعویض خریداری کنید، در غیر این صورت ممکن است مجبور شوید بیش از یک مدل بخرید.
در نهایت، دو دسته میکرومتر در بازار وجود دارد: آنالوگ و دیجیتال. میکرومترهای آنالوگ بیشترین کاربرد را در صنایع مختلف دارند، زیرا آنها به باتری نیاز ندارند. با این وجود، میکرومترهای دیجیتال مجهز به نمایشگر LCD به دلیل سهولت استفاده به طور فزاینده‌ای محبوبیت پیدا کرده‌اند.
بیشتر بدانید: تنگستن کارباید حفاری
کولیس چیست؟
کولیس‌ها ابزارهای اندازهگیری دقیقی هستند که می‌توانند تا 0.01 میلی‌متر یا 0.001 اینچ را با دقت متوسط اندازهگیری کنند. آنها دارای یک مقیاس اصلی متصل به فک بالایی هستند که دارای یک مقیاس متریک در یک طرف و یک مقیاس امپریالی در طرف دیگر است که به ترتیب در میلی‌متر و اینچ اندازهگیری می‌شود.
با این حال، فک پایین دارای یک مقیاس کشویی کوچکتر است که به آن مقیاس ورنیه می‌گویند. این یک ابزار بصری است که به نام یک ریاضیدان به نام “پیر ورنیه” نامگذاری شده‌است که به شما امکان می‌دهد اندازهگیری دقیق بین دو خط تدریجی را در مقیاس خطی بدست آورید و خطای تخمین انسانی را حذف کنید. برخی از کولیس‌ها به جای مقیاس ورنیه، دارای ساعت اندازهگیری هستند که به آنها کولیس ساعتی گفته می‌شود. نوع دیگر کولیس‌ها، کولیس‌های دیجیتال است که دارای یک صفحه نمایش LCD هستند.
کولیس‌ها، اگرچه کمتر از میکرومتر دقت دارند، اما به دلیل تطبیق‌پذیری بالای آنها به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند، زیرا می‌توانند چندین اندازهگیری مختلف را انجام دهند. به عنوان مثال، فک‌های بزرگتر را می‌توان برای اندازه‌گیری‌های خارجی، مانند قطر خارجی، با فک‌های کوچکتر برای اندازه‌گیری‌های داخلی، مانند قطر داخلی، استفاده کرد. علاوه بر اندازهگیری اندازه‌گیری‌های داخل و خارج، همه کولیس‌ها به تیغه‌های اندازهگیری عمق مجهز هستند که به ماشین‌کاران اجازه می‌دهد تا عمق اجزای خاص را به دقت اندازهگیری کنند.
محدوده اندازهگیری
میکرومتر در مقایسه با کولیس محدوده اندازهگیری کوتاه‌تری دارد. محدوده رایج اندازهگیری یک میکرومتر 1 اینچ است، اما می‌توانید میکرومترهایی را در بازار پیدا کنید که با مجموعه‌ای از محدوده‌های مختلف ارائه می‌شوند، مانند Mitutoyo 103-907-40 که دارای 6 محدوده مختلف: 0-1 اینچ، 1-2 اینچ، 2-3 اینچ، 3-4 اینچ، 4-5 اینچ و 5-6 اینچ است.
از طرف دیگر، کولیس معمولاً دارای محدوده اندازهگیری 6 اینچ است. اما کولیس‌هایی با دامنه اندازهگیری بزرگتر مانند 12 اینچ، 18 اینچ، 24 اینچ (Mitutoyo 500-506-10) و حتی 40 اینچ (Mitutoyo 500-507-10) در دسترس هستند.
دقت اندازهگیری میکرومتر و کولیس
از نظر دقت اندازهگیری، میکرومتر بهتر از کولیس است. بسیاری از افراد ابتدا از کولیس برای بررسی یک بعد خاص (ضخامت، قطر و غیره) استفاده می‌کنند، سپس در صورت نیاز به اندازهگیری دقیق‌تر، از یک میکرومتر استفاده می‌کنند.
میکرومترهای امروزی دارای دقت‌های مختلفی مانند 0.0001 اینچ، 0.00005 اینچ و حتی 0.1 میکرون هستند. اما وضوح 0.00005 اینچ رایج‌تر و برای بسیاری از کارها مناسب است. در حالی که دقت کولیس‌ها معمولاً 0.001 اینچ است.
سرعت
کولیس‌ها سرعت بهتری در اندازهگیری در مقایسه با میکرومترها دارند. هنگام کار با یک کولیس، برای اندازهگیری فقط باید اسکرول انگشت شست را (در صورت وجود) بلغزانید و عدد را قرائت کنید. از سوی دیگر، هنگام استفاده از میکرومتر شما نیاز دارید که انگشتانه را بچرخانید که این کار مطمئناً نسبت به اندازهگیری با کولیس سریع نیست.
باز شدن فک‌ها به اندازه یک اینچ برای یک کولیس آسان‌تر از میکرومتر است. اما حرکت خطی برای یک اینچ با میکرومتر به چندین چرخش انگشتانه نیاز دارد که به معنای کار و زمان بیشتر است. در این حالت می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از کولیس بسیار سریعتر از یک میکرومتر است. حتی هنگام چرخاندن جغجغه میکرومتر برای اعمال فشار به جسم، باید آن را با دقت انجام دهید. چرا یک لغزش کوچک می‌تواند مقدار خوانش را تغییر دهد. اگر جغجغه را خیلی سریع بچرخانید، می‌تواند فشار زیادی به سطح جسم وارد کند.
سهولت استفاده
از نظر سهولت استفاده بین میکرومتر و کولیس به نظر ما استفاده از کولیس راحت‌تر از میکرومتر است. همانطور که قبلاً گفته شد، اعمال فشار با اسکرول انگشت شست در مقایسه با اعمال فشار با جغجغه ساده‌تر است.
اجزاء تشکیل دهنده میکرومتر و کولیس
میکرومترها و کولیس‌ها از اجزا متفاوتی تشکیل شده‌اند. میکرومتر فقط از یک جفت فک برای اندازهگیری قطر داخلی یا خارجی بهره می‌برد، در حالی که یک کولیس معمولاً از دو جفت فک و یک میله برای اندازهگیری قطر داخلی و خارجی و عمق استفاده می‌کند.
از نظر اعمال فشار به جسم، یک میکرومتر دارای بخشی به نام جغجغه است. در حالی که کولیس دارای قسمتی به نام اسکرول است. هم کولیس‌ها و هم میکرومترها در مدل‌های مختلف ورنیه، ساعتی و دیجیتال موجود هستند.
عملکرد اندازهگیری
از آنجایی که کولیس‌ها و میکرومترها دارای قسمت‌های مختلف هستند، عملکرد اندازهگیری هر دو نیز متفاوت است. کولیس‌ها چندین عملکرد دارند در حالی که میکرومترها فقط عملکرد خاصی را ارائه می‌دهند. از نظر اندازهگیری قطر، یک کولیس قادر به انجام قطرهای داخلی و خارجی است. در حالی که میکرومتر فقط قادر به اندازهگیری قطر خارجی یا داخلی است. از نظر اندازهگیری عمق، می‌توانید این کار را با کولیس انجام دهید، اما به میکرومتر دیگری نیاز دارید تا این کار را برای شما انجام دهد.