قالب بلنک ؛ فرآیند و کاربرد در صنعت
پروسه بلنک کردن یکی از فرآیندهای مهم در صنعت فلزکاری و تولید قطعات فلزی است که به منظور جدا کردن قطعات مشخص از ورق‌های فلزی یا مواد مشابه انجام می‌شود. این فرآیند به طور عمده برای تولید قطعات فلزی دقیق و حساس در صنایع مختلف به کار می‌رود. در این مقاله قصد داریم به فرآیند بلنک کردن، روش‌ها، کاربردها، مزایا و اهمیت آن در صنایع مختلف بپردازیم.
قالب بلنک چیست؟ و فرآیند آن چگونه است؟
به فرآیند جدا کردن قطعه‌ای از ورق فلزی که معمولاً با استفاده از نیروی برش از ماده اصلی جدا می‌شود را قالب بلنک یا پروسه بلنک کردن می‌گویند. در این فرآیند، ورق فلزی به ابعاد مشخص برش می‌خورد و قطعه‌ای به نام “بلنک” تولید می‌شود. این قطعه برای استفاده در مراحل بعدی تولید، مانند پرسکاری، خم‌کاری و یا جوشکاری حاضر است. بلنک کردن به‌طور کلی در دستگاه‌های پرس و با استفاده از قالب بلنک انجام می‌شود. در پروسه بلنکینگ (Blanking)، معمولاً از پرس‌های هیدرولیک یا مکانیکی برای اعمال نیروی برش استفاده می‌شود. این پرس‌ها با اعمال نیروی بالا، ورق فلزی را به‌طور دقیق و با حداقل تغییرات در ابعاد و شکل قطعه، برش می‌دهند. یکی از ویژگی‌های مهم این فرآیند، دقت بالای آن است که باعث می‌شود قطعات تولیدی دارای ابعاد و مشخصات دقیق‌تری باشند.
فرآیند بلنک کردن
این فرآیند به طور معمول در چند مرحله انجام می‌شود. این مراحل عبارتند از:
انتخاب ماده اولیه
مرحله اول در فرآیند بلنک کردن و قالب بلنک، انتخاب ورق فلزی مناسب است. با توجه به نوع قطعه‌ای که قرار است تولید شود، ورق فلزی از جنس فولاد، آلومینیوم، مس، برنج یا سایر آلیاژها انتخاب می‌شود. ضخامت ورق نیز به نوع نیاز قطعه و نوع عملیات بستگی دارد.
طراحی قالب بلنک
پس از انتخاب ماده اولیه، قالبی که قرار است بر روی آن عملیات برش انجام شود طراحی می‌شود. این قالب‌ها معمولاً بر اساس نیازهای خاص قطعه طراحی می‌شوند و دقت بسیار بالایی دارند. طراحی دقیق قالب برای تولید قطعات با ابعاد مشخص و بدون نقص بسیار مهم است.
برش ورق فلزی
در این مرحله، ورق فلزی با استفاده از دستگاه پرس و قالب بلنک طراحی و برش می‌خورد. در این مرحله، نیروی زیاد وارد می‌شود تا ورق فلزی از قسمت مشخص جدا شود و به قطعه‌ای به نام “بلنک” تبدیل گردد.
جمع‌آوری و استفاده از بلنک‌ها
پس از برش، قطعات بلنک برای فرآیندهای بعدی تولید، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قطعات می‌توانند به‌طور مستقیم در تولیدات دیگر مورد استفاده قرار گیرند یا مراحل تکمیلی دیگری مانند پرداخت سطح، مونتاژ و یا جوشکاری روی آن‌ها انجام شود.
قالب بلنک
کاربرد قالب بلنک
قالب بلنک یا بلنکینگ به‌طور گسترده‌ای در صنایع مختلف کاربرد دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای آن عبارتند از:
صنعت خودروسازی
در صنعت خودروسازی، بلنکینگ برای تولید قطعات فلزی دقیق مانند شاسی، بدنه خودرو، قطعات موتوری و اجزای داخلی خودرو استفاده می‌شود. این قطعات باید با دقت بالایی تولید شوند تا به‌درستی در کنار یکدیگر قرار گیرند و عملکرد صحیحی داشته باشند.
تولید قطعات الکترونیکی
در صنعت الکترونیک، بلنکینگ برای تولید قطعات فلزی کوچک و دقیق مانند پایه‌های دستگاه‌های الکترونیکی، مدارهای چاپی و قطعات دیگر استفاده می‌شود.
ساخت قطعات صنعتی
بلنکینگ برای تولید قطعات صنعتی بزرگ مانند واشرها، دیسک‌ها و دیگر قطعات مورد استفاده در ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی نیز بسیار کاربردی است.
تولید ابزارآلات و تجهیزات پزشکی
در تولید ابزارآلات و تجهیزات پزشکی، بلنکینگ برای تولید قطعات دقیق و استاندارد که در عملکرد دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی نقش دارند، استفاده می‌شود.
مزایای بلنک کردن
دقت بالا: پروسه بلنک کردن به دلیل استفاده از قالب‌های دقیق و پرس‌های قوی، قطعاتی با دقت بسیار بالا تولید می‌کند که برای تولید قطعات ظریف و حساس بسیار مناسب است.
هزینه پایین: برخلاف روش‌های دیگر تولید، بلنک کردن هزینه کمتری برای تولید قطعات مشابه در تعداد بالا دارد.
سرعت بالا: فرآیند بلنک کردن به دلیل توانایی تولید قطعات با سرعت بالا، در تولید قطعات با تعداد انبوه بسیار مناسب است.
انعطاف‌پذیری: این فرآیند برای تولید انواع مختلف قطعات با اندازه‌ها و اشکال مختلف مناسب است و می‌توان آن را به راحتی برای تولید قطعات مختلف تنظیم کرد.